De nieuwste peiling van Verian voor EenVandaag laat opnieuw zien hoe Nederland politiek vastzit. De PVV zakt naar 31 zetels, GroenLinks-PvdA stijgt naar 25 en CDA blijft stabiel met 23. VVD en D66 delen de vierde plaats met 14 zetels, gevolgd door JA21 met 13 en BBB zakt verder weg met 4 zetels. De rest van de partijen blijft klein en gefragmenteerd.

Ondanks dat de PVV nog steeds de grootste partij is, voert Geert Wilders nauwelijks campagne. Dat is opmerkelijk, zeker nu justitie heeft bevestigd dat er geen concrete dreiging tegen hem is. Zijn afwezigheid in het publieke debat lijkt daarmee vooral een politieke keuze, niet een veiligheidskwestie. Het beeld van de “bedreigde leider” blijft echter een krachtig middel om kritiek te ontwijken en de slachtofferrol te behouden.

Tegelijkertijd blijkt uit de formatiegesprekken dat er voor een rechts kabinet geen werkbare meerderheid is. Zelfs met PVV, VVD, BBB, JA21 en FVD samen komt het blok niet verder dan 67 zetels. Zowel VVD als CDA hebben herhaald dat samenwerking met Wilders onmogelijk is zolang hij zijn standpunten over rechtsstaat, persvrijheid en islam niet matigt. Daarmee is een rechts kabinet in de huidige situatie politiek onhaalbaar.

Aan de andere kant wint het idee van een middenkabinet terrein. Een samenwerking tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks-PvdA zou precies 76 zetels opleveren. Krap, maar bestuurbaar. Het zou een kabinet zijn dat stabiliteit, betrouwbaarheid en herstel van vertrouwen centraal stelt, zonder de ideologische loopgraven van de afgelopen jaren.

Voor de VVD zou een middenkabinet een broodnodige strategische reset betekenen. Onder leiding van Dilan Yeşilgöz heeft de partij geprobeerd de PVV rechts in te halen met een harde koers op migratie en identiteit. Dat pakte averechts uit. Door te veel op de retoriek van Wilders te leunen, koos een groot deel van de kiezers uiteindelijk voor het origineel in plaats van de imitatie.

Yeşilgöz mist daarbij het strategisch inzicht dat Mark Rutte wel had. Waar hij populistische stromingen neutraliseerde door ze te omarmen en af te zwakken, versterkte zij ze juist. Haar impulsieve stijl en gebrekkig gevoel voor timing hebben het vertrouwen binnen de partij verzwakt. Dat bleek ook uit het incident rond zanger Douwe Bob. Nadat hij zijn optreden bij een Joods kindervoetbaltoernooi had afgezegd vanwege protesten rond zionistische symboliek, beschuldigde Yeşilgöz hem op X van antisemitisme. De tweet leidde tot felle kritiek, ook binnen haar eigen partij, en ze erkende later dat de toon ongelukkig was. Het voorval bevestigde het beeld van een leider die soms te impulsief handelt en de politieke gevolgen van haar woorden onderschat.

Een heroriëntatie binnen de VVD lijkt daarom onvermijdelijk. Wil de partij opnieuw een stabiele bestuurspartner worden, dan zal ze afstand moeten nemen van Yeşilgöz en terugkeren naar de pragmatische, bestuurlijke lijn die haar jarenlang succesvol maakte. Het CDA blijft daarbij een mogelijke spil in de middenformatie, te klein om te domineren, maar groot genoeg om de toon te zetten.

De peiling bevestigt wat veel Nederlanders al voelen, de tijd van scherpe kampen is voorbij. Kiezers bewegen richting het midden, niet uit overtuiging, maar uit vermoeidheid. Nederland heeft weer behoefte fatsoenlijk bestuur in plaats van strijd. Een middenkabinet lijkt daarom geen compromis, maar de enige realistische uitweg.

Bron: Verian | TV Opiniepanel