De afgelopen jaren is cosmetische chirurgie in het buitenland uitgegroeid tot een miljardenindustrie. Vooral Turkije, en eerder ook Egypte, trekken duizenden Europeanen die dromen van een strak lichaam, vollere lippen of een nieuwe neus tegen een fractie van de prijs in eigen land. Instagram en TikTok staan vol met influencers die hun ‘perfecte transformatie’ laten zien en klinieken lokken patiënten met gelikte marketing en hotelpakketten. Maar achter de façade van lage prijzen en snelle resultaten schuilt een harde realiteit die steeds vaker eindigt in drama.
Alarmerende sterftecijfers
Vooral in het Verenigd Koninkrijk is de tol hoog. Sinds 2019 zijn volgens officiële cijfers minstens 24 Britten overleden na cosmetische ingrepen in Turkije. Britse media en parlementsleden spreken zelfs over 28 doden, waarvan zeven direct in Turkse klinieken. Eén van de bekendste gevallen is dat van Melissa Kerr, die in 2019 overleed aan een longembolie na een Brazilian Butt Lift (BBL) in Istanbul. Ook Hayley Dowell stierf in 2023 na een ingreep, wat leidde tot een waarschuwing van de Britse minister van Volksgezondheid in 2024. De Britse beroepsvereniging BAAPS meldde in 2025 opnieuw een dodelijk incident. Het patroon is duidelijk: goedkope ingrepen eisen levens.
Ook Nederlanders blijven niet gespaard. Sinds 2021 zijn er minstens vier Nederlandse vrouwen omgekomen in Turkije na een cosmetische operatie. In 2021 en 2022 werden de eerste doden gemeld, beide keren jonge vrouwen die een BBL ondergingen. In 2024 haalde het tragische verhaal van Aleyna Bozkurt uit Dronten het nieuws. Zij overleed in Izmir na een gecombineerde ingreep, vermoedelijk door een longembolie. In datzelfde jaar startte de moeder van Tamara Celeste Tuinfort een rechtszaak wegens nalatige doodslag nadat haar dochter overleed na een BBL en buikwandcorrectie in Istanbul. Het zijn gevallen die de Nederlandse media schokten, maar de cijfers suggereren dat er waarschijnlijk meer slachtoffers zijn waar nooit officieel melding van wordt gemaakt.
Een winstmodel met grote risico’s
Turkije heeft zichzelf bewust gepositioneerd als een centrum van medisch toerisme. Tandheelkunde, oogcorrecties en plastische chirurgie zijn grote trekpleisters. Het land verdient miljarden aan buitenlandse patiënten, vooral uit West-Europa. De lage prijzen zijn echter vaak alleen mogelijk omdat er concessies worden gedaan aan kwaliteit en veiligheid.
Waar in Nederland artsen gebonden zijn aan strikte richtlijnen en toezicht door beroepsorganisaties, is de controle in Turkije veel losser. Naast gerenommeerde klinieken met ervaren chirurgen bestaan er talloze nepklinieken die operaties uitvoeren zonder de vereiste medische vergunningen. Volgens inwoners van Istanbul is dit een groeiende markt, mogelijk gemaakt door corruptie en een gebrek aan effectieve regulering.
Van schoonheidsoperatie naar mensenhandel
Het meest verontrustende zijn de verhalen van patiënten die terugkeerden met ontbrekende organen. Hoewel harde cijfers hierover schaars zijn, bevestigen getuigen in Turkije dat er klinieken bestaan die misbruik maken van buitenlandse patiënten. De Turkse wetgeving kent loopholes in de regelgeving rond orgaandonatie die in theorie ruimte kunnen geven voor misbruik. Het idee dat deze praktijken vooral plaatsvinden bij buitenlandse patiënten en niet bij de islamitische bevolking van Turkije zelf, draagt bij aan de argwaan tegen deze industrie.
Nazorg ontbreekt vaak
Een ander groot gevaar is het gebrek aan nazorg. In Nederland worden patiënten langdurig begeleid en kunnen complicaties snel worden opgevolgd. In Turkije en andere landen worden patiënten vaak al na enkele dagen ontslagen en teruggevlogen. Complicaties zoals infecties, bloedingen of trombose treden vaak pas later op, op een moment dat Nederlandse artsen niet beschikken over het medische dossier of de juiste context. Het gevolg is dat hulpverlening te laat komt, met soms fatale afloop.
Waarom mensen toch de stap wagen
De aantrekkingskracht blijft groot. Een buikwandcorrectie of BBL kost in Nederland vaak tienduizenden euro’s, terwijl dezelfde operatie in Istanbul soms slechts een derde daarvan kost. Sociale media versterken dit beeld door influencers te laten pronken met hun ‘perfecte resultaten’. De pijn, littekens en risico’s worden weggefilterd. Bovendien heerst er schaamte bij mensen die in Nederland niet in aanmerking komen voor een cosmetische ingreep of het prijskaartje simpelweg niet kunnen betalen. Voor hen lijkt Turkije een snelle en goedkope oplossing, maar de prijs die uiteindelijk wordt betaald is vaak veel hoger.
De harde realiteit
Cosmetische chirurgie in het buitenland is een risicovolle keuze die inmiddels tientallen levens heeft geëist, vooral in het Verenigd Koninkrijk en in toenemende mate ook in Nederland. Het is een industrie waarin winst en corruptie vaak zwaarder wegen dan patiëntveiligheid. Goedkoop blijkt niet zelden dodelijk duur.
De boodschap kan niet duidelijker zijn. Voor wie overweegt een ingreep in Turkije of een ander land te ondergaan, is het essentieel de risico’s volledig te begrijpen. Een kortstondige droom van schoonheid kan eindigen in levenslange littekens, invaliditeit of zelfs de dood.
