De roep om erkenning van Palestina klinkt in Europa luider dan ooit. De recente escalaties in Gaza en de uitzichtloosheid van het vredesproces hebben een nieuwe golf van diplomatieke besluiten in gang gezet. Waar de Palestijnse staat in 1988 al werd uitgeroepen door de PLO, bleef brede erkenning binnen Europa jarenlang uit. De realiteit op de grond veranderde weinig en het conflict bleef een van de hardnekkigste ter wereld.
Palestina claimt soevereiniteit over de Westelijke Jordaanoever inclusief Oost-Jeruzalem en de Gazastrook. Sinds 2012 heeft Palestina een status als niet lid waarnemersstaat bij de Verenigde Naties. Wereldwijd erkennen inmiddels 147 van de 193 VN-lidstaten het bestaan van een Palestijnse staat. Toch bleef erkenning binnen de Europese Unie lange tijd beperkt tot enkele landen die dit nog voor hun EU-lidmaatschap deden.
De recente Europese beweging komt voort uit een combinatie van morele verontwaardiging en politieke strategie. Frankrijk heeft aangekondigd Palestina officieel te erkennen tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in september 2025. Dit is historisch omdat het land als eerste G7 lid en permanente Veiligheidsraad lid deze stap zet. Het Verenigd Koninkrijk volgt eenzelfde lijn en verbindt erkenning aan de druk op Israël om een staakt het vuren in te stellen en annexaties in de Westelijke Jordaanoever te beëindigen. Eerder hebben Spanje, Ierland, Noorwegen en Slovenië Palestina erkend om de tweestatenoplossing nieuw leven in te blazen.
Voor Israël is de erkenning een politieke tegenvaller. Premier Netanyahu noemt het een beloning voor terreur en waarschuwt voor destabilisatie. Diplomatieke spanningen nemen toe en dreigen zich te vertalen in sancties of het sluiten van consulaten. Israël dreigt hierdoor verder in een internationale isolatie terecht te komen, vooral nu steeds meer Europese landen een gezamenlijke koers varen. Tegelijkertijd leidt erkenning in Israël tot binnenlandse verharding en wordt het vredesproces niet automatisch dichterbij gebracht.
Voor de Palestijnen biedt erkenning vooral symbolische winst en een diplomatieke versterking van hun positie. Ambassades kunnen worden geopend en deelname aan internationale fora zoals het Internationaal Strafhof wordt geloofwaardiger. Toch verandert er op korte termijn weinig voor de mensen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Humanitaire noden blijven hoog en de bezetting blijft de dagelijkse realiteit.
De Europese beweging toont dat het geduld met het stilstaande vredesproces opraakt. Door Palestina te erkennen, proberen Europese landen de tweestatenoplossing nieuw leven in te blazen en politieke druk uit te oefenen op Israël. Het is een historische stap die meer invloed heeft op het diplomatieke toneel dan op de grond in het conflictgebied. De erkenning is daarmee een krachtige symbolische daad maar geen oplossing voor het lijden en de spanningen die het conflict al decennialang kenmerken.
