De Nederlandse winkelstraten ogen in december meestal voller dan ze werkelijk zijn. De lichtjes fonkelen, de muziek klinkt en de etalages stralen alsof alles glansrijk de toekomst in hobbelt. Maar achter die façade sluimert een structurele verzwakking die in 2026 naar verwachting duidelijker zichtbaar wordt. De retail staat al jaren onder druk, maar de signalen die verschillende banken, onderzoeksbureaus en brancheorganisaties geven wijzen op een jaar dat voor veel winkelketens beslissend gaat worden. De cijfers van het CBS over 2024 laten een sterke stijging van faillissementen zien en de verwachting is dat dit in 2026 niet afneemt, maar verschuift naar specifieke sectoren die al langer moeite hebben hun model te vernieuwen. Het zijn vooral de modezaken en de non-food ketens met grote vaste lasten die de klap riskeren.
De kern van het probleem is dat de traditionele winkelketen nog altijd draait op een model dat is ontwikkeld in een tijd waarin fysieke aanwezigheid gelijk stond aan marktmacht. Het aanhouden van grote winkelpanden, het betalen van hoge huren, het werken met omvangrijke voorraden die maanden van tevoren worden ingekocht en het afhankelijk zijn van seizoenspieken zijn allemaal elementen die ooit vanzelfsprekend waren, maar nu een last vormen. Consumenten zijn hun koopgedrag gaan spreiden, zijn prijsgevoeliger geworden door jaren van inflatie en maken bewuste keuzes tussen online, tweedehands en budgetvarianten. Jongeren zijn opgegroeid met platforms die constant prijzen vergelijken en doorlopend alternatieven aanbieden. Het idee dat een merk vanzelfsprekend is, bestaat voor hen niet meer.
In deze context is de casus van America Today bijna illustratief voor de hele sector. De keten begon ooit als een frisse wind in het straatbeeld met een lifestyle concept dat perfect aansloot bij het vrijetijdsgevoel van jongvolwassenen. De groei was jarenlang stabiel, maar vanaf 2020 werd duidelijk dat de fundamenten kwetsbaar waren. De coronaperiode drukte de omzet, de verliezen stapelden zich op en het eigen vermogen zakte in korte tijd onder nul. Toen ING zich terugtrok omdat de keten niet langer voldeed aan de financieringsvoorwaarden werd de kwetsbaarheid volledig zichtbaar. De enige reden dat America Today vandaag nog bestaat, is dat de familie Kahn bereid is geweest de onderneming te blijven financieren. Zelfs dat gebeurde onder voorwaarden die in 2024 niet werden gehaald. Het illustreert hoe snel een keten kan kantelen wanneer markt en kostenstructuur elkaar kruisen op het verkeerde moment.
America Today staat niet op zichzelf. Analisten van meerdere banken waarschuwen dat modewinkels in het middensegment het zwaarst worden geraakt omdat hun kosten hoog zijn, maar hun merkbinding relatief zwak is. Tegelijkertijd groeit de online concurrentie harder dan verwacht. Webshops uit het buitenland drukken de prijzen verder omlaag en platforms als Vinted zorgen ervoor dat jongeren steeds vaker tweedehands kopen in plaats van nieuw. Zelfs premiummerken rapporteren dat hun jonge klantenbestand nauwelijks nog volledige prijs betaalt voor kleding. De frictie zit dus niet alleen in kosten, maar vooral in veranderde voorkeuren.
De verwachting voor 2026 is dat dit alles samenkomt in een nieuwe golf van faillissementen, al zal die minder lijken op de schok van de coronajaren en meer op een langzaam wegzakkende vloer. Het aantal faillissementen stijgt niet explosief maar langdurig. Winkels verdwijnen niet met luide klappen, maar met stille sluitingsberichten op Instagram en kartonnen platen voor de ramen. Sommige ketens zullen kleiner worden, andere zullen verdwijnen en een enkeling zal worden overgenomen door investeerders die gokken op schaalvoordelen.
De vraag die retailwatchers bezighoudt, is of deze ontwikkeling te stoppen is. Het antwoord lijkt genuanceerd. De consument keert niet terug naar oude patronen omdat de wereld waar die patronen bij hoorden er niet meer is. Jongeren zoeken geen winkel meer die hun identiteit bevestigt maar platforms waarop ze die identiteit zelf samenstellen. Ketens die blijven denken in seizoenscollecties, vaste winkelstraten en massale voorraadinkoop zullen het moeilijk krijgen. De toekomst ligt eerder in kleine flexibele winkels die draaien op data en snelheid, niet op traditie en volume.
Toch biedt 2026 niet enkel somberheid. Innovatie binnen de sector gaat sneller dan ooit en sommige retailers laten al zien hoe het anders kan. Winkels die hun fysieke locatie gebruiken als ontmoetingsplek in plaats van als voorraadschuur blijken sterker te staan. Ondernemers die hun online verkoop koppelen aan real time inkopen en lokale distributie besparen kosten en blijven wendbaar. Zelfs tweedehandsplatforms worden nu geïntegreerd door winkels zelf waardoor het hergebruik niet langer een bedreiging vormt maar een extra inkomstenstroom.
De case van 2026 wordt daarmee geen verhaal over instorting maar over selectie. De ketens die zich blijven vastklampen aan het model van gisteren zullen verdwijnen, net zoals de familiezaakjes van de vorige eeuw hun plek verloren aan de ketens die toen wél innoveerden. De bedrijven die de verschuivingen durven omarmen zullen blijven bestaan en misschien sterker terugkomen dan voorheen. Wat dit jaar uitzonderlijk maakt is dat de kloof tussen beide groepen groter wordt en sneller groeit.
America Today staat daarmee symbool voor een sector op een kruispunt. Met genoeg kapitaal kun je de tijd rekken maar niet de economische realiteit veranderen. Als de keten de komende jaren wil blijven bestaan, moet het model worden vernieuwd en moet de aantrekkingskracht van het merk opnieuw worden opgebouwd. Het verhaal van 2026 zal uiteindelijk gaan over wie zich weet aan te passen aan een tijd waarin consumenten flexibeler zijn, markten sneller bewegen en kosten minder vergevingsgezind zijn. Retail is nooit statisch geweest en dat zal in de komende jaren duidelijker worden dan ooit.
Als we vooruitkijken naar 2026 zien we een winkelstraat waarin lichtjes blijven branden, maar waar achter elke ruit de realiteit anders is dan tien jaar geleden. Het is geen apocalyps maar een herverdeling, geen einde van de fysieke winkel maar het einde van de winkel zoals we die kenden. Dat maakt 2026 een belangrijk jaar voor de Nederlandse retail, een jaar waarin afscheid en vernieuwing hand in hand zullen gaan en waarin ketens als America Today het verhaal van hun toekomst definitief zullen moeten herschrijven.
Typify 